Strona korzysta z plików cookies w celu realizacji usług i zgodnie z Polityką Plików Cookies. Możesz określić warunki przechowywania lub dostępu do plików cookies w Twojej przeglądarce. Zrozumiałem.
Niewiele młodszy od muzealnego spichlerza jest spichlerz zwany czerwonym, na rogu Wału Okrężnego i Grobli. Dokładna data powstania obiektu, autor projektu i pierwszy właściciel nie są znani. Obecność budynku widoczna jest na planie miasta wydanym w 1863 r. W błąd mogą wprowadzić napisy na belkach stropowych parteru wyposażone w daty 1867 i 1879, ale są to z pewnością ślady zmian architektonicznych we wnętrzu. Najstarsze dostępne dokumenty wskazują, że w końcu XIX w. właścicielem był G. Reichmann zwany w sąsiedzkim środowisku bunkierem. Około 1910 r. budynek zaczął być użytkowany przez kupca Brunona Thielscha, który wraz ze spółką handlował zbożem, ziemniakami, paszami i nawozami oraz przechowywał te artykuły we wnętrzu, choć właścicielem był nadal Reichmann. Na początku lat 30-tych XX w. właścicielem zostaje B. Thielsch. Podczas II wojny światowej Brunon Thielsch wraz ze spółką powiększa zakres usług o Hurtownię Wyrobów Krajowych, a przedmiotem składowania są nadal zboża, ziemniaki, pasze, nawozy. Łączność z odbiorcami odbywała się komunikacją rzeczną, drogową i telefoniczną. Na podwórzowej części parceli Thielsch buduje garaże (w 1936 r.), a od północy wzdłuż Wall Strasse - niewielki kiosk. Po 1945 r. użytkownikiem obiektu została Gminna Spółdzielnia „Samopomoc Chłopska”, będąca filią Wojewódzkiego Związku Gminnych Spółdzielni w Zielonej Górze. Mieścił się tam wówczas magazyn pasz treściwych. W końcu lat 80-tych zaprzestano jego użytkowania z powodu złego stanu wynikającego z wieloletnich zaniedbań ze strony użytkownika i właściciela - ZBM REB w Gorzowie Wlkp. Obiekt nie posiada cech stylowych, ale zachowuje wszystkie walory budowli o przeznaczeniu magazynowym. Szczególnie interesująca jest konstrukcja budynku.
Budynek zlokalizowany jest w południowej części miasta, na lewym brzegu Warty. Znajduje się u zbiegu ulic Grobla i Wał Okrężny, przy trasie wiodącej z południa w kierunku przeprawy drogowej mostem do historycznego centrum urbanistycznego Gorzowa. Ściana północna jest wzdłuż ul. Wał Okrężny, a wzdłuż ul. Grobla ściana zachodnia, przy czym płn.-zach. zaokrąglony narożnik odchylony jest ku zachodowi.
Budynek jest trzynawowy. Wejścia są w ścianach frontowych i szczytowej od południa na parter. Pionowa komunikacja jest klatką schodową przy południowej ścianie budynku. W południowej części sień oddzielona jest ścianką drewnianą od wnętrza magazynu. W zachodniej stronie sieni oraz na II i III kondygnacji są pomieszczenia pełniące pierwotnie rolę biurowych. W południowo-wschodnim narożniku obiektu znajduje się szyb dźwigu towarowego. Jest sześć poziomów, na które składają się: piwnica, parter, dwa piętra oraz dwie kondygnacje strychu. Wnętrza we wszystkich poziomach są bez podziałów. Równolegle do południowej ściany szczytowej zbudowana jest z drewna i obłożona supremą ściana. Oddziela ona sień na wszystkich kondygnacjach od wnętrza magazynu. Budynek nie posiada wyposażenia świadczącego o jego dawnej funkcji. Winda towarowa, której szyb znajduje się w południowo-wschodniej części wnętrza, a która została zamontowana w okresie międzywojennym, aktualnie nie istnieje. Stan zachowania schodów jest bardzo zły. Okna dwuskrzydłowe są zniszczone w 100%. Drzwi wewnętrznych również aktualnie brak.
Budynek wzniesiony jest na planie zbliżonym do trapezu, o kształcie nieregularnego wielościanu, 3-kondygnacyjny. Kształt bryły nie uległ zmianie podczas użytkowania budynku jako magazynu. Bryłę wieńczy dach trójspadowy, kryty czerwoną dachówką, co podtrzymuje klimat i charakter budowli jako „Czerwonego spichlerza”. Kubatura obiektu wraz z wystrojem elewacji nie uległy zmianie, a więc stanowią walor wpisany w pejzaż gorzowskiego śródmieścia od niemal 150 lat. Ściany zewnętrzne licowane są cegłą cementowo-wapienną, paloną. Detal architektoniczny akcentuje piony i poziomy przez wysunięte z lica muru cegły. Nadproża okien w całym budynku posiadają spękania. Aktualny stan całej konstrukcji jest zły przez ingerencję wody oraz korozję biologiczną od dachu do poziomu posadzki w piwnicy. Zakres działań remontowych winien odpowiadać jednak potrzebom nowej funkcji obiektu (nowego użytkownika), gdyż dotychczasowej roli magazynu spełniał on nie będzie.
Opracowanie: Anna Baran, Marzena Maćkała Na podstawie materiałów udostępnionych przez: - Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków w Zielonej Górze Delegatura w Gorzowie Wlkp. - Pracownię Miejskiego Konserwatora Zabytków w Urzędzie Miasta Gorzowa Wlkp. Fot. Sławomir Sajkowski